مجله پزشکی ثنا

بیماریهای نشیمنگاهی و مقعدی


شقاق یا فیشر

شقاق


شقاق مقعدی یک پارگی کوچک در بافت نازک و مرطوب (مخاط) است که مقعد را می پوشاند. هنگامی که مدفوع سفت یا بزرگ در حین اجابت مزاج دفع می کنید، ممکن است شقاق مقعدی ایجاد شود. شقاق مقعدی معمولاً با اجابت مزاج باعث درد و خونریزی می شود. همچنین ممکن است دچار اسپاسم در حلقه عضله در انتهای مقعد (اسفنکتر مقعد) شوید.

شقاق مقعدی در نوزادان جوان بسیار شایع ا

ست اما می تواند افراد را در هر سنی تحت تاثیر قرار دهد. بیشتر شقاق های مقعدی با درمان های ساده مانند افزایش مصرف فیبر یا حمام نشستن بهتر می شوند. برخی از افراد مبتلا به شقاق مقعد ممکن است نیاز به دارو یا گاهی اوقات جراحی داشته باشند.

علائم مشترک بین شقاق و بواسیر موجب شده اغلب افراد این دو بیماری را با هم اشتباه گیرند. این بیماری با وجود اینکه عارضه ای کشنده و خطرناک محسوب نمی شود، اما نباید نسبت به درمان آن بی توجه بود. زیرا هر مقدار از شروع علائم بگذرد بیماری پیشرفت کرده و درمان آن پیچیده تر خواهد شد.

علائم
علائم و نشانه های شقاق مقعدی عبارتند از:

درد، گاهی اوقات شدید، در هنگام اجابت مزاج
درد بعد از اجابت مزاج که می تواند تا چند ساعت ادامه داشته باشد
خون قرمز روشن روی مدفوع یا دستمال توالت پس از اجابت مزاج
یک ترک قابل مشاهده در پوست اطراف مقعد
یک توده کوچک یا برچسب پوستی روی پوست نزدیک شقاق مقعد
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد
اگر در حین اجابت مزاج درد داشتید یا بعد از اجابت مزاج متوجه خون روی مدفوع یا دستمال توالت شدید به پزشک مراجعه کنید.

شقاق چیست


علل شایع شقاق مقعدی عبارتند از:

  • دفع مدفوع بزرگ یا سفت
  • یبوست و زور زدن در هنگام اجابت مزاج
  • اسهال مزمن
  • رابطه مقعدی
  • زایمان

علل کمتر شایع شقاق مقعدی عبارتند از:

  • بیماری کرون یا یکی دیگر از بیماری های التهابی روده
  • سرطان مقعد
  • اچآیوی
  • بیماری سل
  • سیفلیس

عوامل خطر

عواملی که ممکن است خطر ابتلا به شقاق مقعدی را افزایش دهند عبارتند از:

  • یبوست. زور زدن در هنگام اجابت مزاج و دفع مدفوع سفت خطر پارگی را افزایش می دهد.
  • زایمان. شقاق مقعدی در زنان بعد از زایمان بیشتر است.
  • بیماری کرون. این بیماری التهابی روده باعث التهاب مزمن مجرای روده می شود که ممکن است پوشش کانال مقعد را در برابر پارگی آسیب پذیرتر کند.
  • رابطه مقعدی.
  • سن. شقاق مقعدی می تواند در هر سنی رخ دهد، اما در نوزادان و بزرگسالان میانسال شایع تر است.

عوارض

عوارض شقاق مقعدی می تواند شامل موارد زیر باشد:

  • عدم بهبودی. شقاق مقعدی که در عرض هشت هفته بهبود نمی‌یابد، مزمن در نظر گرفته می‌شود و ممکن است نیاز به درمان بیشتری داشته باشد.
  • عود. هنگامی که یک شقاق مقعدی را تجربه کردید، مستعد ابتلا به یک شقاق دیگر هستید.
  • پارگی که به عضلات اطراف کشیده می شود. یک شقاق مقعدی ممکن است به حلقه عضله ای که مقعد شما را بسته نگه می دارد (اسفنکتر داخلی مقعد) گسترش یابد و بهبود شقاق مقعدی را دشوارتر کند. شقاق التیام نیافته می تواند چرخه ای از ناراحتی را ایجاد کند که ممکن است به دارو یا جراحی برای کاهش درد و ترمیم یا برداشتن شقاق نیاز داشته باشد.

جلوگیری

ممکن است بتوانید با انجام اقداماتی برای جلوگیری از یبوست یا اسهال از شقاق مقعدی جلوگیری کنید. غذاهای پر فیبر بخورید، مایعات بنوشید و به طور منظم ورزش کنید تا در هنگام اجابت مزاج دچار زور نشوید.

روشهای درمان شقاق

درمان شقاق با دو هدف انجام میشود، هدف اول جلوگیری از عفونی شدن و یا درمان التهاب آن با استفاده از داروهای گیاهی و آنتی بیوتیک است. این درمانها در مورد شقاق حاد و زمانی که بیماری در مراحل ابتدایی خود قرار دارد، موثر است. اما اگر بیماری وارد فاز مزمن شود، به راحتی درمان نخواهد شد. در این مواقع معمولاً اسپاسم عضله موجب افزایش فشار وارده بر روی آن شده و با کاهش گردش خون، چرخه ترمیم زخم به کندی انجام میشود.

برای درمان شقاقی که با درمان های خانگی بهبود نیافته لازم است از روشهای دیگری مثل جراحی استفاده نمود. اما از آنجایی که جراحی عوارض خاص مربوط به خود را داشته و خطر عفونت و عود مجدد بیماری را در آن بیشتر است. به ندرت بیماران راضی به انجام شده  و یا حتی پزشکان آن را تجویز می کنند.

در حال حاضر بهترین روشی که برای درمان و از بین بردن این عارضه وجود دارد، لیزر است. لیزر هیچ یک از عوارض و مشکلات عمل شقاق را نداشته و در سریعترین زمان ممکن، به صورت سرپایی  و به طور قطع بیماری را درمان خواهد نمود.

منابع : www.mayoclinic.org

شقاق چیست؟