فیستول

فیستول چیست؟ علت، علائم و تشخیص بیماری فیستول مقعدی

فیستول مقعدی در دسته بیماری های نشیمنگاهی قرار دارد. این بیماری عفونی بوده و باعث درد، سوزش و ترشحات چرکی میشود. بسیاری از بیماران فیستول را با بیماری های خطرناک دیگر مثل سرطان اشتباه میگیرند. خوشبختانه فیستول راه درمان قطعی دارد و اگر به موقع درمان شود، کشنده نیست.

 بهترین راه قطعی و بدون درد یا خونریزی برای درمان فیستول مقعدی لیزر درمانی است. با استفاده از لیزر می توان در یک جلسه سرپایی این بیماری را از بین برد

فیستول مقعد چیست؟

فیستول مقعد یا ناسور به مسیر، ارتباط یا تونلی گفته میشود که دو عضو از بدن که در حالت طبیعی کاملاً جدا از هم هستند، به یکدیگر متصل می نماید.  

فیستول می تواند در نواحی مختلف بدن ایجاد شود. مهمترین نواحی مستعد ایجاد این بیماری عبارتند از :

•  چشم
•  داخل گوش
•  دستگاه گردش خون
• دستگاه تنفسی
•  گوارشی
•  ماهیچه ها
•  مقعد
•  مجاری ادراری و دستگاه تناسلی
•   واژن

اما شایع ترین نوع این بیماری همان نوع مقعدی است. در فیستول مقعد سوراخ این تونل از بخش انتهای روده ( رکتوم) شروع شده با گذر از عضله مقعدی تا روی پوست امتداد می یابد. به طوری که اغلب بیماران می توانند به راحتی این سوراخ چرکی را روی پوست مشاهده کنند.

به نقل از www.crohnscolitisfoundation.org فیستول زمانی ایجاد می شود که التهاب و عفونت باعث ایجاد زخم در دیواره داخلی روده یا اندام های مجاور شود. این زخم ها می توانند در تمام ضخامت دیواره روده گسترش یافته و تونلی برای تخلیه چرک از ناحیه عفونی ایجاد کنند. 

علت فیستول

علت فیستول مقعد عفونت طولانی مدت و درمان نشده مثل آبسه است. آبسه در اثر انسداد دهانه غددی که به داخل روده تخلیه می شوند، ایجاد میشود. افزایش تعداد باکتری در این غدد منجر به تجمع عفونت می شود و آبسه نام میگیرد. اگر آبسه به موقع درمان شود، مشکلی ایجاد نمی کند. اما بیمارانی که در درمان آبسه تعلل می کنند و یا خودسرانه و بدون کمک پزشک اقدام به تخلیه آبسه می کنند، بیشتر در معرض بیماری فیستول قرار می گیرند. زیرا عفونت آبسه به تدریج پیشروی کرده و تا سطح پوست امتداد می یابد و در نهایت منجر به فیستول میشود. 

اما آبسه تنها دلیل فیستول نیست، بلکه بیماریهای عفونی و مقاربتی دیگری نیز می توانند منجر به فیستول شوند. این بیماری ها عبارتند از :

• سل
• بیماریهای مقاربتی مثل سیفلیس و HIV
• کرون
• کولیت اولسراتیو
• عوارض جراحی نزدیک مقعد
• سرطان
• آسیب مقعد در اثر ضربه و …
• بیماری پروکتیت یا التهاب راست روده

علائم فیستول مقعدی

علائم این بیماری در بیماران مختلف بسته به میزان پیشرفت عارضه متفاوت است. مهمترین نشانه ی واضح فیستول زخمی است که به صورت سوراخی عمیق روی پوست ظاهر میشود. دیگر علامت ها و نشانه های این بیماری عبارتند از:

• درد مقعد و اطراف آن
• سوزش مقعد
• خارش 
• ترشحات عفونی و چرکی از زخم
• التهاب و قرمزی اطراف مقعد
• آبسه های مکرر
• مشاهده زائده های متورم و دردناک در اطراف دریچه مقعدی
• تغییر رنگ پوست اطراف مقعد

در صورتی که بیماری پیشرفت کند، ممکن است همراه با این علائم، علائم زیر را نیز تجربه کنید:

• تب
• خونریزی
• دفع مدفوع همراه با درد

منبع : فیستول چیست؟